Chào Bạn, chào mừng đến với Blog của Vũ Công Luận.
Nếu là dân HR Bạn đã bao giờ trải qua cảm giác này chưa?
Đó là một buổi sáng thứ Hai, bạn hào hứng mở email ra, hy vọng sẽ thấy tràn ngập CV cho vị trí Trưởng phòng Kinh doanh mà bạn vừa đăng tuyển tuần trước. Bạn đã đề xuất xin chi cả chục triệu cho các gói đăng tin VIP, banner đỏ chót trên các trang tuyển dụng lớn.
Nhưng rồi... Hộp thư đến trống trơn. Hoặc tệ hơn, có vài cái CV "Lạc Trôi", chẳng liên quan gì đến yêu cầu công việc.
Sự im lặng đó... nó đáng sợ hơn cả tiếng Sếp quát, đúng không?
Luận nhớ lại cách đây khoảng 10 năm, khi còn làm HR Manager cho một Công ty sản xuất. Lúc đó, sếp tổng giao cho Luận tuyển gấp 20 kỹ sư vận hành. Luận tự tin lắm. Luận lấy cái Bản mô tả công việc (Job Description - JD) dài 3 trang giấy A4, chi chít chữ, toàn thuật ngữ chuyên môn, rồi copy nguyên xi ném lên VietnamWorks, Top CV, ... các trang nổi tiếng.
Kết quả? 2 tuần trôi qua. Số lượng hồ sơ nhận được là... con số 0 tròn trĩnh.
Lúc đó Luận đã tự hỏi: "Tại sao? Công ty mình lớn, lương mình trả cao, tại sao họ không nộp?"
Câu trả lời không nằm ở lương, cũng không nằm ở thương hiệu công ty. Nó nằm ở chính cái thứ mà Luận đã đăng lên. Luận đã ném cho ứng viên một bản báo cáo khô khan, trong khi cái họ cần là một lời mời gọi hấp dẫn.
Hôm nay, Luận muốn ngồi lại với bạn để mổ xẻ vấn đề này. Chúng ta sẽ không nói lý thuyết suông. Luận sẽ chia sẻ với bạn bí quyết biến một Job Posting (Tin tuyển dụng) từ một văn bản hành chính nhàm chán thành một "nam châm" hút ứng viên ngay từ lần đọc đầu tiên.
Nếu bạn đang đau đầu vì tuyển dụng, bài viết này có thể dành cho bạn.
TƯ DUY SAI LẦM - KHI BẠN NHẦM LẪN GIỮA "JD" VÀ "JP"
Điều đầu tiên Luận muốn làm rõ với bạn, và đây là cái bẫy mà rất nhiều bạn HR trẻ, thậm chí cả những người làm lâu năm như Luận trước đây cũng mắc phải. Đó là sự nhầm lẫn tai hại giữa Job Description (JD) và Job Posting.
Bạn thấy đấy, nhiều người nghĩ hai cái này là một. "Thì cứ copy cái bảng mô tả công việc rồi đăng lên thôi, có gì đâu mà phức tạp?".
Sai lầm! Sai lầm lớn!
Hãy tưởng tượng thế này cho dễ hiểu nhé:
- Job Description (JD - Bản mô tả công việc): Nó giống như bản vẽ kỹ thuật của một chiếc xe hơi. Nó chi tiết, khô khan, đầy rẫy thông số kỹ thuật (động cơ bao nhiêu chấm, kích thước lốp xe, mô-men xoắn...). Nó dùng để lưu hành nội bộ, để đánh giá KPI, để làm cơ sở pháp lý.
- Job Posting (Tin tuyển dụng): Nó chính là cái TVC quảng cáo xe hơi mà bạn xem trên tivi. Nó nói về cảm giác lái xe lướt êm ru trên đường cao tốc, sự sang trọng của nội thất da, ánh mắt ngưỡng mộ của người đi đường. Nó sinh ra để BÁN HÀNG.
Đúng vậy, tuyển dụng chính là bán hàng. Sản phẩm là "Cơ hội việc làm", và khách hàng chính là "Ứng viên".
Nếu bạn mang bản vẽ kỹ thuật ra để bán xe cho các bà nội trợ, liệu họ có mua không? Chắc chắn là không. Họ cần cảm xúc.
Vậy tại sao chúng ta lại mang những bản JD dài lê thê với những gạch đầu dòng như: "Thực hiện các nhiệm vụ khác theo yêu cầu của cấp trên" để đi chiêu mộ nhân tài?
Đó là lý do tại sao Luận luôn nói: Đừng viết tin tuyển dụng như một luật sư, hãy viết như một Marketer.
Dưới đây là 4 lý do "sống còn" mà bạn phải chăm chút cho Job Posting của mình ngay hôm nay:
- Tiết kiệm thời gian sàng lọc: Viết kỹ và đúng trọng tâm giúp "lọc" ứng viên ngay từ vòng gửi xe. Những người không phù hợp đọc xong sẽ tự biết đường rút lui.
- Bộ lọc chất lượng: Một bài đăng tốt, có chiều sâu sẽ thu hút những người có chiều sâu. Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã mà.
- Định hướng kỳ vọng: Giúp ứng viên hình dung rõ nét họ sẽ làm gì, tránh tình trạng vào làm 3 ngày rồi nghỉ vì "em tưởng công việc thế khác".
- Showcase thương hiệu: Đây là bộ mặt của công ty. Một tin tuyển dụng cẩu thả, sai chính tả, copy-paste thể hiện một công ty thiếu chuyên nghiệp. Ứng viên giỏi họ "soi" kỹ lắm đấy!
"GIẬT TÍT" - NGHỆ THUẬT CỦA 5 GIÂY ĐẦU TIÊN
Bạn có biết không, theo thống kê, một người tìm việc chỉ dành khoảng 5 đến 7 giây để lướt qua tiêu đề tin tuyển dụng của bạn.
5 giây! Chỉ bằng một cái chớp mắt.
Nếu tiêu đề của bạn nhạt nhẽo kiểu như: "Tuyển Nhân Viên Kinh Doanh" hay "Cần Tuyển Kế Toán", thì xin chia buồn, bạn đã bị lướt qua không thương tiếc. Giữa một rừng thông tin trên Facebook, LinkedIn, VietnamWorks, làm sao để bạn nổi bật?
Luận đã đúc kết được 5 công thức đặt tiêu đề (Headline) mà Luận gọi là "5 vũ khí sát thương" giúp giữ chân ứng viên ngay lập tức. Hãy lấy giấy bút ra nhé, hoặc chụp màn hình lại đoạn này.
1. Direct Headline (Vào thẳng vấn đề - Dành cho lao động phổ thông/Kỹ thuật)
Đây là kiểu "nói có sách, mách có chứng". Không vòng vo. Phù hợp khi bạn cần tuyển số lượng lớn hoặc các vị trí kỹ thuật cần sự rõ ràng.
- Công thức: [Tên Công Ty/Địa điểm] + [Hành động: Tuyển gấp/Cần tuyển] + [Số lượng] + [Vị trí] + [Lợi ích cốt lõi/Keyword].
- Ví dụ của Luận: "Nhà máy Samsung Thái Nguyên tuyển gấp 50 Kỹ thuật viên Tự động hóa - Thu nhập 15 triệu - Đi làm ngay."
- Tại sao nó hiệu quả? Nó đánh trúng vào nhu cầu cơ bản: Việc gì? Ở đâu? Lương bao nhiêu?
2. Indirect Headline (Gợi mở tò mò - Dành cho vị trí sáng tạo/Sale)
Kiểu này dùng để "gãi" vào sự tò mò. Bạn không nói toẹt ra ngay, mà bạn đưa ra một lời hứa hẹn hấp dẫn.
- Ví dụ: "Công ty Công nghệ TAT đang tìm kiếm 5 chiến binh Code để cùng chia nhau gói thưởng dự án 1 tỷ đồng."
- Phân tích: Thay vì nói "Tuyển IT lương cao", Luận dùng cụm từ "chia nhau gói thưởng". Nghe kích thích hơn hẳn đúng không?
3. "How-to" Headline (Làm thế nào - Dành cho các bạn trẻ, Fresher)
Đánh vào tâm lý muốn học hỏi, muốn phát triển của Gen Z.
- Ví dụ: "Làm thế nào để trở thành 'Sói già phố Wall' phiên bản Việt tại Tập đoàn Bất động sản Đại Việt?"
- Góc nhìn của Luận: Nghe có vẻ hơi "đa cấp" một chút nếu làm quá, nhưng nếu dùng khéo, nó đánh thức khát vọng của ứng viên rất tốt.
4. Question Headline (Câu hỏi xoáy vào nỗi đau)
Đây là dạng Luận thích nhất. Đặt câu hỏi để ứng viên tự giật mình nhìn lại bản thân.
- Ví dụ: "Tại sao phải chôn chân ở văn phòng 8 tiếng khi bạn có thể làm Sales tự do với thu nhập không giới hạn?"
- Ví dụ 2: "Bạn có chán cảnh 'Sáng cắp ô đi tối cắp ô về' không? Hãy gia nhập đội ngũ Event sáng tạo của chúng tôi!"
5. Trend Headline (Bắt trend - Dành cho Marketing/Content)
Cái này phải khéo. Dùng trend để thể hiện môi trường trẻ trung.
- Ví dụ: "Đến Uber còn về với Grab – Tại sao bạn chưa về với team Marketing của chúng tôi?" (Câu này hơi cũ rồi, nhưng bạn hiểu ý Luận chứ? Hãy dùng trend đang hot nhất hiện tại).
Tip nhỏ của Luận: Đừng bao giờ viết hoa toàn bộ tiêu đề. Trông nó như bạn đang hét vào mặt ứng viên vậy. Hãy viết thường, viết hoa chữ cái đầu, và dùng các icon (emoji) một cách tinh tế.
NỘI DUNG "BÌNH CŨ RƯỢU MỚI" - VIẾT NHƯ MỘT CÂU CHUYỆN
Sau khi họ click vào tiêu đề rồi, làm sao giữ họ đọc hết bài?
Đừng, xin bạn đừng liệt kê gạch đầu dòng ngay lập tức. Hãy kể chuyện.
Job Posting thực chất là một câu chuyện về Hành trình của Người hùng (Hero's Journey). Trong đó, Ứng viên là Người hùng, còn Công ty bạn là Người dẫn đường (Mentor), và Vị trí tuyển dụng là thanh gươm báu để họ chinh phục thử thách.
Dù bạn viết gì, cấu trúc của một Job Posting chuẩn vẫn phải đảm bảo các yếu tố này, nhưng hãy viết nó với ngôn ngữ đời thường:
1. Giới thiệu công ty: Đừng copy phần "Về chúng tôi" trên Website
Rất nhiều bạn HR lười, copy nguyên đoạn "Công ty ABC được thành lập năm 19xx, là đơn vị hàng đầu...". Chán! Ứng viên không quan tâm bạn thành lập năm nào đâu (trừ khi họ cần sự an toàn tuyệt đối).
Hãy viết về Sứ mệnh và Văn hóa.
- Thay vì viết: "Công ty Bất động sản Đại Việt là doanh nghiệp hàng đầu..."
- Hãy viết: "Tại Đại Việt, chúng tôi không chỉ bán nhà. Chúng tôi đang kiến tạo những tổ ấm cho hàng triệu gia đình Việt. Và để làm được điều đó, chúng tôi cần những người đồng đội dám nghĩ, dám làm."
Bạn thấy sự khác biệt chứ? Một bên là thông tin, một bên là cảm xúc.
2. Mô tả công việc: Đừng liệt kê, hãy mô tả thách thức
Thay vì gạch đầu dòng 10 cái nhiệm vụ lặt vặt như "photo tài liệu", "trực điện thoại", hãy gom nhóm chúng lại thành các Mục tiêu quan trọng.
- "Nhiệm vụ của bạn trong 6 tháng đầu tiên là phối hợp cùng team Marketing để đưa doanh số từ 5 tỷ lên 10 tỷ/tháng." -> Rõ ràng, thách thức và đầy kích thích.
3. Yêu cầu: Phân biệt giữa "Cần" và "Nên"
Đừng đòi hỏi ứng viên phải biết mọi thứ từ thiên văn đến địa lý. Hãy tập trung vào những kỹ năng cốt lõi (Core Competencies).
Luận thường chia làm 2 phần:
- Bắt buộc (Must-have): Kinh nghiệm 4 năm, tiếng Anh IELTS 6.5...
- Điểm cộng (Nice-to-have): Biết chơi guitar, hài hước, chịu được áp lực... (Những cái này làm tin tuyển dụng mềm mại hơn hẳn).
4. Quyền lợi: Đừng chỉ nói về lương
Lương là quan trọng, nhưng với nhân sự cấp cao hoặc Gen Z, họ cần EVP (Employee Value Proposition - Định vị giá trị nhân viên).
Hãy nói về:
- Lộ trình thăng tiến.
- Quyền được sai và được học.
- Những bữa tiệc Happy Hour, những chuyến Company Trip.
- Bảo hiểm cho cả người thân...
Hãy cho họ thấy bức tranh cuộc sống của họ sẽ tốt đẹp thế nào khi gia nhập công ty bạn.
NGHỆ THUẬT TRÌNH BÀY - VÌ ỨNG VIÊN RẤT… LƯỜI ĐỌC
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên của thiết bị di động. 80% ứng viên xem tin tuyển dụng trên điện thoại.
Nếu bạn viết một đoạn văn dài 10 dòng không ngắt nghỉ (Luận gọi là Wall of Text - Bức tường chữ), mắt người đọc sẽ bị mỏi và họ sẽ lướt qua ngay.
Đây là kỹ thuật trình bày mà Luận áp dụng cho mọi bài viết, từ Blog đến Job Posting:
1. Quy tắc 300 từ
Một nghiên cứu của LinkedIn (mạng xã hội việc làm lớn nhất thế giới) đã chỉ ra rằng: Các bài đăng từ 150 đến 300 từ nhận được nhiều hơn 8,4% đơn ứng tuyển so với các bài dài lê thê.
Tại sao? Vì nó tôn trọng thời gian của người đọc. Ngắn gọn, súc tích, đủ ý. Đừng viết dài dòng văn tự.
2. Bullet Points là "Thần dược"
Hãy nhìn cách Luận trình bày bài viết này xem. Luận dùng rất nhiều gạch đầu dòng.
- Nó giúp chia nhỏ thông tin.
- Nó tạo ra các khoảng trắng (White space) giúp mắt được nghỉ ngơi.
- Nó giúp người đọc "quét" (scan) thông tin cực nhanh.
Ứng viên thường chỉ quét: Tiêu đề -> Lương -> Địa điểm -> Yêu cầu chính -> Quyền lợi. Hãy dùng Bullet Points để làm nổi bật những phần này.
3. Mô hình Kim Tự Tháp Ngược
Đây là thuật ngữ trong báo chí, nhưng áp dụng cho tuyển dụng cực chuẩn.
Hãy đưa những gì quan trọng nhất, hấp dẫn nhất lên đầu (Đỉnh kim tự tháp).
- Đầu bài: Lương khủng, đãi ngộ tốt, thương hiệu lớn.
- Giữa bài: Chi tiết công việc, yêu cầu.
- Cuối bài: Hồ sơ yêu cầu, thủ tục hành chính.
Theo nghiên cứu theo dõi chuyển động mắt (Eye-tracking), người ta đọc kỹ phần đầu và lướt rất nhanh phần cuối. Đừng giấu mức lương hấp dẫn xuống tận đáy bài viết nhé!
TONE & VOICE - CHUYÊN NGHIỆP NHƯNG ĐỪNG "LẠNH LÙNG"
Cuối cùng, hãy nói về giọng văn (Tone of Voice).
Có hai thái cực mà Luận thấy các bạn hay mắc phải:
- Thái cực "Thanh niên nghiêm túc": Dùng từ ngữ quá hành chính, khô khan. "Yêu cầu ứng viên chấp hành nghiêm chỉnh nội quy...". Nghe như văn bản kỷ luật vậy.
- Thái cực "Lố": Cố tỏ ra hài hước, trendy nhưng kém duyên. "Tuyển phi công trẻ lái máy bay bà già", hay "Văn phòng có nhiều trai đẹp 6 múi...".
Cái thái cực thứ 2, nghe qua thì vui đấy, nhưng với những ứng viên thực lực, họ sẽ đánh giá công ty bạn thiếu chuyên nghiệp, thậm chí là môi trường không lành mạnh.
Lời khuyên của Luận là: Professional but Casual (Chuyên nghiệp nhưng gần gũi).
Hãy viết như cách bạn đang nói chuyện với một người đồng nghiệp tương lai trong buổi phỏng vấn.
- Bạn có thể nói: "Chúng tôi là một văn phòng Pet-friendly, bạn có thể mang Boss chó mèo đi làm. Và đừng quên bữa trưa Thứ Ba hàng tuần là do công ty bao nhé!" -> Nghe rất dễ thương, văn hóa mở, nhưng vẫn lịch sự.
- Tránh nói: "Vào đây chỉ việc ăn với chơi, lương cao ngất ngưởng" -> Nghe là biết mùi lừa đảo hoặc đa cấp rồi.
HÃY ĐẶT MÌNH VÀO HOÀN CẢNH CỦA ỨNG VIÊN
Bạn thấy đấy, viết một Job Posting không khó, nhưng viết để "chạm" được thì cần sự thấu hiểu.
Trước khi đặt bút (hoặc gõ phím) viết tin tuyển dụng tiếp theo, Luận muốn bạn hãy dành 1 phút để nhắm mắt lại và tự hỏi:
"Nếu mình là ứng viên, đang thất nghiệp hoặc đang chán việc, điều gì sẽ khiến mình dừng lại ở bài viết này? Điều gì khiến mình khao khát muốn trở thành một phần của đội ngũ này?"
Khi bạn trả lời được câu hỏi đó, bạn sẽ không còn viết những bản JD vô hồn nữa. Bạn sẽ viết những lời mời gọi đầy cảm hứng.
Và tin Luận đi, khi bạn trân trọng ứng viên ngay từ con chữ đầu tiên, bạn sẽ nhận lại được những người đồng đội tuyệt vời nhất.
Còn bạn? Bạn đang là HR, là chủ doanh nghiệp hay là một Headhunter? Bạn có "bí kíp" nào riêng để viết Job Posting mà Luận chưa nhắc đến không? Hay bạn đã từng gặp những tin tuyển dụng "thảm họa" nào chưa?
Hãy để lại bình luận phía dưới nhé. Luận sẽ đọc và trả lời từng comment của các bạn. Nếu thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ nó cho đồng nghiệp của mình.
Hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết (và video) tiếp theo về nghề Nhân sự và Quản trị!
5 ĐIỂM "CHẠM" CẦN NHỚ (CHECKLIST CHO BẠN)
Để Luận tóm tắt lại cho các bạn dễ nhớ, trước khi bấm nút "Post", hãy check kỹ 5 điểm này:
Tiêu đề đã đủ "giật" chưa? (Có gây tò mò hoặc đánh trúng nỗi đau không?)-
Mở đầu có hấp dẫn không? (Có kể chuyện hay chỉ liệt kê?)
-
Cấu trúc có dễ đọc không? (Có dùng Bullet points, đoạn văn ngắn không?)
-
Nội dung có "WIIFM" không? (What's In It For Me - Ứng viên được gì, chứ không chỉ Công ty cần gì).
-
Call to Action rõ ràng chưa? (Gửi CV về đâu, tiêu đề mail thế nào, deadline bao giờ?)
Chúc các bạn tuyển được nhân tài như ý!
"Bài viết được thực hiện bởi Vũ Công Luận - Founder hocnghenhansu.com"
Nếu bạn dùng AI để hỗ trợ thì đây là Prompt dành cho bạn
"Hãy đóng vai là một Chuyên gia Tuyển dụng (Recruiter) kiêm Copywriter bậc thầy với 20 năm kinh nghiệm.
Tôi đang cần tuyển vị trí: [Chuyên viên Phân tích Dữ liệu (Data Analyst)]. Đối tượng mục tiêu: Các bạn trẻ Gen Z, năng động, ghét sự nhàm chán, muốn thấy rõ tác động của mình.
Đây là bản JD khô khan của tôi: [Dán bản JD chi tiết của bạn vào đây, ví dụ:
- Thu thập và xử lý dữ liệu từ nhiều nguồn.
- Xây dựng báo cáo hàng tuần/tháng.
- Phân tích insight khách hàng.
- Yêu cầu: 2 năm kinh nghiệm SQL, Python, PowerBI...]
Yêu cầu của tôi:
- Viết lại toàn bộ nội dung trên thành một Job Posting (tin tuyển dụng) hấp dẫn, văn phong thân thiện, trẻ trung (nhưng không suồng sã).
- Tập trung vào mô hình WIIFM (What's In It For Me?).
- Cung cấp 5 lựa chọn tiêu đề thật "kêu" và chứa từ khóa "Data Analyst".
- Cấu trúc bài viết theo mô hình kim tự tháp lật ngược.
- Biến các "yêu cầu" khô khan thành "thử thách" hấp dẫn."